De vrouw die van Picasso bleef houden. Vertaling door Paul van der Lecq

Over de aanpak van haar gedichten over Marie-Thérèse Walter, de minnares en muze van Pablo Picasso tot zij plaats moest maken voor fotografe Dora Maar, schrijft Julia Blackburn is een soort vooraf: ‘4 juli 2018 en ineens bedenk ik dat ik over haar zou kunnen schrijven in de eerste persoon. Ze was zeventien toen ze hem ontmoette, hij was zesenveertig.’  In 42 gedichten, die in hun verhalend karakter dicht aanleunen bij het proza en het allerminst moeten hebben van poëtische kunstgrepen, biedt Blackburn de lezer een inkijk in het gemoed van Walter. Biografische realia (onder meer het bezoek aan de grote Picasso-expositie in 1932 waarop Olga, de vrouw van de schilder, de naaktportretten van M.-Th. Walter moet hebben gezien, ‘ze moet zich hebben afgevraagd / wat mijn naam was , / mijn leeftijd, / hoe mijn stem klonk.’ – gedicht 22) wisselen af met vragen die leven in de verbeelding van de dichteres. De vragen die Blackburn zich stelt worden geprojecteerd binnen de leef- en denkwereld van Walter. Opmerkelijk is in dit opzicht onder meer gedicht 29 waarin Walter haar ‘Verlangen’ onder woorden brengt: ‘Gaf hij om mij, / degene die ik was / toen / bij hem? /  Of gaf hij alleen /  om de kunst /  die de vorm  / van mij kreeg?’ // Hij maakte zoveel schilderijen / van onze tijd samen; / ik vraag me af / of ze / deels / ook / mijn verdienste zijn.’ De verbrokkelde verzenstructuur valt hier perfect samen met de onzekerheid die blijvend aan het gemoed van Walter moet hebben geknaagd. En even indringend is gedicht 38, getiteld ‘Kind’, waarin Walter terugblikt op wat haar geliefde heeft gedaan met haar jeugd: ‘Ik kon toen niet / de overstap / naar de volwassenheid maken, / uit angst het gevoel / van die liefde / te verliezen.’  Dat Walter in 1977, drie jaar na de dood van haar geliefde, zelfmoord pleegde, laat aanvoelen hoe sterk zij is blijven aanleunen tegen de man die haar voor het leven getekend heeft. De speels-eenvoudige tekeningen van Jeffrey Fisher, accentueren de compromisloze aanpak van Blackburn. Juist die aanpak maakt dat de lezer meeleeft met de vrouw die in de bundel aan het woord komt.