Bij Van Oorschot verscheen een bundel met essays, kortverhalen, gedichten, brieven en toespraken naar aanleiding van de opsluiting van Aleksej Navalny begin maart. Navalny keerde, na een periode van herstel in Duitsland van een vergiftiging met het zenuwgas novitsjok, terug naar Rusland op 17 januari 2021 en werd meteen aangehouden. In deze bundel zijn ‘teksten bijeengebracht over de kwestie Navalny en over de vrije meningsuiting in Rusland. Historische teksten en contemporaine teksten wisselen elkaar af: in een wereld waarin er veel verandert zijn sommige zaken helaas hetzelfde gebleven’, stelt Y. Bloemen (1955, vertaalster uit het Russisch (o.a. voor de Russische Bibliotheek van Van Oorschot) en uitgever) in het voorwoord (p.11). A. Navalny is zelf aan het woord in ‘Laatste woord in de rechtszaal’, een toespraak waarin hij de rechtszaak een poppenkast noemt en tezelfdertijd zijn hoop en trots laat blijken op de mensen die blijven opkomen voor verandering. De bundel sluit af met ‘Berichten van Aleksej Navalny’ uit de strafkolonie waar hij opgesloten zit, een 100 km buiten Moskou, tussen 15 maart en 23 april 2021.
‘De boom van de hoop’ omvat meer dan 20 bijdragen van Daniil Charms, Arnon Grunberg, Sergei Guriev, Mikhail Kazachkov, Michel Krielaars, Osip Mandelstam, Anatoli Martsjenko, Egbert Myjer, Maxim Osipov, Karel van het Reve, Hella Rottenberg, Lev Rubinstein, Varlam Sjalamov, Hubert Smeets, Alexander Solzjenitsyn, en Sana Valiulina. De inspiratie voor de titel komt uit het kortverhaal ‘De dwergden’ van Varlam Sjalomov (1907-1982), Russisch dissident en schrijver, die 17 jaar in verschillende sovjetwerkkampen doorbracht en wiens ‘Berichten uit Kolyma’ in 2000 in het Nederlands verscheen. ‘De dwergden is de boom van de hoop, de enige altijd groene boom in het Hoge noorden. Te midden van de witte glans van de sneeuw spreken zijn matgroene naalden aan zijn takken van het Zuiden, van de warmte en het leven.’ (p. 101)
Achterin is een ‘Personalia’ opgenomen met toelichting over de diverse auteurs. Deze werkten belangeloos mee. De opbrengst van het boek is bestemd voor een Russische organisatie ter bevordering van de vrijheid van meningsuiting en hulp aan politieke gevangenen.