Hieronder vindt u de jongste recensies. Selecteer een genre, vervolgens selecteer de recensie die u wenst u te bekijken en klik tenslotte op 'Lees recensie'.

Zoeken  Genre 

 TitelAuteurDatum
De wapenstok en het kruis. De cynische symbiose tussen Poetin en de Russische kerk Lucy Ash 05/05/2025
Heim (vert. Lies Lavrijsen) Caroline De Mulder 05/05/2025
De verdwijningen van Londres 38. Over Pinochet in Engeland en een nazi in Patagonië Philippe Sands 05/05/2025
Het bos en de rivier. Over Anselm Kiefer en zijn kunst Karl Ove Knausgård 05/05/2025
Het krijtstrepen verzet en de broers Van Hall, 1943-1945 Willem de Bell 05/05/2025
Nieuwgriekse geschiedenis. De Griekse wereld van de late middeleeuwen tot vandaag Pieter Borghart 05/05/2025
Een nieuwe omgang met comfort. Innovaties in verwarming en ventilatie, 1840-1920 Natasja Hogen 05/05/2025
Uit eten in Amsterdam. Vier eeuwen culinaire cultuurgeschiedenis Maarten Hell en Charlotte Kleyn 05/05/2025
De Ware Vrijheid. De levens van Johan en Cornelis de Witt Luc Panhuysen 05/05/2025
Het verdriet van Elisabeth van Culemborg. Bloei en ondergang van een adellijke dynastie, 1400-1555 Wijnand W. Mijnhardt 05/05/2025
Ooggetuigen van de bevrijding, september 1944-mei 1945 Bram de Graaf 05/05/2025
Een einde en een begin. Hoe de zomer van ’45 de wereld veranderde Oliver Hilmes 05/05/2025
De brug met drie bogen (vert. Henne van der Kooy) Ismail Kadare 05/05/2025
Verzetsvrouwen. Een onderbelichte geschiedenis Agnes Cremers en Mark Bergsma 05/05/2025
De schrijfster en de nachtegaal. Briefwisseling 1839-1849 (vert. Rosalien van Witsen) George Sand & Pauline Viardot 05/05/2025
Hannibal & Gideon Maarten Inghels 05/05/2025
Voortschrijdend inzicht. Beschouwingen (vert. Ronald Vlek) Julian Barnes 05/05/2025
Wildeman. Het leven van Paul Gauguin Sue Prideaux 05/05/2025
Grace (vert. Lidwien Biekmann en Tjadine Stheeman) Paul Lynch 05/05/2025
De Damiaanhoeve Chris De Stoop 05/05/2025
12345678910...Laatste

God. Een anatomisch onderzoek

Francesca Stavrakopoulou
God. Een anatomisch onderzoek
Ambo/Anthos, 2022, 620 blz., EUR 39,99
ISBN: 9789026341632

Francesca Stavrakopoulou, gepromoveerd in Oxford en hoogleraar oude religie en Hebreeuwse Bijbelgeschiedenis aan de universiteit van Exeter, publiceerde God met als enigszins cryptische ondertitel Een anatomisch onderzoek.
Stavrakopoulou vertrekt van het gegeven dat de God van Jodendom en christendom ontdaan is van alle lichamelijkheid en dat de Joodse en kerkelijke theologieën stellen dat alle Bijbelse portretteringen van een lijfelijke, masculiene God simpelweg metaforisch of poëtisch bedoeld zijn. Nochtans roepen de teksten uit de Bijbel een verrassend concreet beeld op van een mensvormige godheid, die liep en praatte, huilde en lachte, at en sliep, voelde en ademde, en van een god die onmiskenbaar mannelijk was. De auteur wil dan ook de theologische lagen van eeuwen Joodse en christelijke interpretaties afpellen en de Bijbelse God bevrijden uit zijn Schriftuurlijke en dogmatische boeien om de godheid te onthullen, zoals de aanbidders uit de oudheid hem zagen. Hoewel theologen God vandaag de dag voorstellen als een wezen zonder lichaam, leek God in zijn oorspronkelijke vorm meer op onszelf. Hij was van precies dezelfde aard als elke andere godheid in de Levantijnse wereld. Hij zag er niet alleen uit als mens, maar vaak gedroeg hij zich ook als mens.
Door de indicaties voor de lichamelijkheid van God in de Bijbel zorgvuldig te onderzoeken en te contextualiseren laat Stavrakopoulou zien hoe het Joodse en christelijke godsbeeld zich door de eeuwen heen ontwikkelde. Ze structureert haar werk volgens de menselijke anatomie: voeten en benen, genitaliën, romp, armen en handen en ten slotte het hoofd. Ze doet beroep op Bijbelcitaten, maar ook op een ontzaglijke hoeveelheid buiten-Bijbelse bronnen uit het oude Zuidwest-Azië en het oude Egypte en gebruikt daarbij ook veel archeologische artefacten onder de vorm van bekende en minder bekende kunstwerken.
Stavrakopoulou toont aan dat de moderne God van het Westen en de oude God van de Bijbel heel verschillende wezens waren. Ze laat zien dat het Godsbeeld van het Jodendom zwaar beïnvloed is door de Babylonische ballingschap en de Griekse filosofie. Een en ander brachten met zich mee dat men God gaandeweg in onlichamelijke, immateriële termen gingen voorstellen, met steeds scherper onderscheid tussen hemels en aards, het goddelijke en het menselijke, het spirituele en het fysieke. Verder was vooral het platonisme bepalend voor de voorstelling van God in het christendom en de westerse religieuze verbeelding.
De echte God uit de Bijbel daarentegen was een oude Levantijnse godheid wiens voetstappen de aarde deden trillen, wiens stem door de hemel donderde en wiens schoonheid en straling zijn aanbidders verbluften. Dit was een godheid die godgelijke mensen maakte uit klei en hun levensadem in de neus blies. Maar dit was ook een godheid die huilde en praatte en sliep en pruilde. Een god die voelde en vocht en liefhad en leed. Een god die die nu eens faalde, dan weer zegevierde. Dit was een god die meer leek op de beste van ons en de slechtste van ons. Het was een god geschapen naar ons evenbeeld. 
Het boek, hoewel vlot geschreven, vraagt van de lezer beslist een zeker doorzettingsvermogen. Kaarten vooraan, zwart-witillustraties in de tekst, een kleurenkatern, waarnaar systematische verwezen wordt, en achteraan meer dan honderd bladzijden noten en bibliografie en een register vervolledigen dit lezenswaardig werk.

[Walter Smits - 12/08/2022]