Hieronder vindt u de jongste recensies. Selecteer een genre, vervolgens selecteer de recensie die u wenst u te bekijken en klik tenslotte op 'Lees recensie'.

Zoeken  Genre 

 TitelAuteurDatum
In Birkenau. Een getuigenis Rosa de Winter-Levy 21/03/2023
Op weg naar een luisterende kerk. Synodale ervaringen in verleden en heden Jos Moons, Karim Schelkens, en Sjoerd Mulder (red.) 21/03/2023
Schwalbe. Het verzwegen verhaal van het Belgisch voetbal tijdens Wereldoorlog II Kurt Deswert 21/03/2023
Kind van Maria en Mao. Het verhaal van een generatie Jos Palm 21/03/2023
Bedekt. Een antropologische geschiedenis van de cache-sexe Philip E.V. Van Kerrebroeck 21/03/2023
Alles onder controle. Leven in de kieren van de Chinese dictatuur Eva Rammeloo 21/03/2023
Opstand in de Nederlanden. De Tachtigjarige Oorlog 1568 – 1648 Arnout van Cruyningen 21/03/2023
Over de betekenis van muziek (vert. Thomas Crombez) Susanne Langer 21/03/2023
Leven en werk van Jan Veth. Bezorgd, geïllustreerd en toegelicht door Anton van der Lem Johan Huizinga 21/03/2023
Het verhaal van Vlaanderen. De geschiedenis van de prehistorie tot nu Harry De Paepe 21/03/2023
Het paard van mijn vader Jozef Deleu 14/03/2023
Carlota. De vrouw die rozen at Kristien Dieltiens 14/03/2023
Troje is nooit veroverd! Trojaanse redevoering - Or. 11 (vert. Floris Overduin) Dio Chrysostomus 13/03/2023
Vrijheid en duisternis. Hoe “Dialectiek van de verlichting” het boek van de eeuw werd Martin Mittelmeier 13/03/2023
Het Delft van Vermeer Esther Scholten en Hester Schölvinck (red.) 13/03/2023
De vuurtoren van Stalingrad Iain MacGregor 13/03/2023
Tijdgeest. Een perspectief op mens en tijd Rik Torfs 13/03/2023
Iconen Erik Vlaminck 13/03/2023
Geheugen, geschiedenis, beschaving Mira Feticu 13/03/2023
Koude oorlogsbuit. Totalitarisme. Over Stalin, archieven en Hannah Arendt. Een politiek essay Charles Ducal 13/03/2023
12345678910...Laatste

De stad, de dood en de dichters. Hoe in Leiden rond 1600 alles bij elkaar kwam wat de wereld wist

Willem Otterspeer
De stad, de dood en de dichters. Hoe in Leiden rond 1600 alles bij elkaar kwam wat de wereld wist
Prometheus, 2022, 335 blz., EUR 29,99
ISBN: 9789044651072

Willem Otterspeer is emeritus hoogleraar universiteitsgeschiedenis te Leiden. Hij schreef biografieën van de filosoof Bolland, de historicus Huizinga en de schrijver W.F. Hermans. Zijn magnum opus is Groepsportret met Dame, een vierdelige geschiedenis van de universiteit van Leiden. Daarbij sluit het voorliggende werk, De stad, de dood en de dichters. Hoe in Leiden rond 1600 alles bij elkaar kwam wat de wereld wist, aan.
In een als een gedicht gestructureerd boek beschrijft Otterspeer de oprichting van de universiteit na het fameuze beleg en ontzet van Leiden in 1573-1574. Tezelfdertijd reflecteert hij op zijn eigen universitaire loopbaan.
In een poëtische inleiding, getiteld ‘De dag’, vertelt hij enkele jeugd- en studentenherinneringen, waaronder een tentoonstelling over het ontstaan van de universiteit, die als de kiemen van dit boek kunnen gezien worden.
Het corpus bestaat uit vier delen, die uitgaan van belangrijke figuren die een rol speelden in het ontstaan en de jonge geschiedenis van de universiteit. In deel I De dweper en deel II De dromer beschrijft Otterspeer aan de hand van Jan Orlers’ liefdevolle en nauwgezette Beschrijvinge der Stad Leyden en aan de hand van Jan van der Does, edelman, dichter en de eerste curator, het ontstaan van de universiteit en de jonge universiteit telkens in vier hoofdstukken: de stad, de roem, de oorlog en de universiteit.
In deel III De denker met als leidende figuur de humanist en religieus wendbare Justus Lipsius en deel IV De doener met als protagonist de standvastige stadssecretaris Jan van Hout focust Otterspeer op de vier nieuwe instellingen, die wezensbestanddelen van de jonge universiteit waren: de bibliotheek, het anatomisch theater, de betoverende plantentuin en ten slotte de mysterieuze schermschool. In de jonge universiteit van Leiden kwam bijeen wat de wereld op dat moment wist.
Tussen de delen I en II enerzijds en anderzijds de delen III en IV plaatst Otterspeer als een scharnier een deel over de dichter en vader van het Europese humanisme, Petrarca, wiens invloed op de Leidse protagonisten onmiskenbaar was en die Otterspeer inspireerde voor de structuur van dit boek als een kwatrijn.
Otterspeer eindigt met een poëtische uitleiding, ‘De avond’, waarin hij zijn wandeling als emeritus hoogleraar rondom Leiden beschrijft en reflecteert op zijn bijna halve eeuw universitaire loopbaan en de vergankelijkheid van het leven, vandaar de dood in de titel.
Otterspeer schrijft associatief. De lezer dient er zijn hoofd bij te houden en van hem wordt een haast humanistische eruditie verondersteld, maar hij wordt dan wel beloond met intellectuele vergezichten.
Een uitgebreide systematische bibliografie met verwijzingen naar primaire bronnen en een persoonsnamenregister sluiten dit persoonlijk boek af. Willem Otterspeer treedt in de voetsporen van zijn 16de-eeuwse humanistische voorgangers. Hij getuigt van zijn humanistische eruditie en zijn liefde voor de universiteit, waaraan hij vier decennia aan verbonden was. Hij brengt de puzzelstukjes van de jonge universiteit bijeen in een prachtig historisch en autobiografisch mozaïek.

[Walter Smits - 20/01/2023]