Hieronder vindt u de jongste recensies. Selecteer een genre, vervolgens selecteer de recensie die u wenst u te bekijken en klik tenslotte op 'Lees recensie'.

Zoeken  Genre 

 TitelAuteurDatum
De symfonieën van Gustav Mahler Jan Auke Walburg 10/07/2024
Het Nederlandse stads- en dorpsgezicht. 1550-2000 Jim van der Meer Mohr 10/07/2024
Monsieur Hawarden Filip De Pillecyn 07/07/2024
Een week Jeroen Theunissen 07/07/2024
De macht van godinnen. Moed, verlangen, jaloezie en passie in Griekse mythen (vert. Henny Corver en Frits van der Waa) Nathalie Haynes 07/07/2024
Het uurwerk (vert. Adriaan Faber) Arnaldur Indriðason 07/07/2024
Verloren wereld in de Amstelbocht. Leven op Vlooienburg, 1600-1815 Maarten Hell 07/07/2024
De stormachtige zestiende eeuw van Alkmaar en omgeving Simone van der Vlugt 07/07/2024
De verdwijning van Peter Treckpoel Rick de Leeuw 07/07/2024
Het IJzeren Veulen Enny de Bruijn 21/06/2024
Het monsterschip. Maarten Tromp en de armada van 1639 Luc Panhuysen 21/06/2024
In augustus zien we elkaar. Roman (vert. Mariolein Sabarte Belacortu) Gabriel Garcia Marquez 21/06/2024
Stilte na de oorlog Nynke Kuipers 21/06/2024
Lied van de profeet (vert. Tjadine Stheeman en Lidwien Biekmann) Paul Lynch 21/06/2024
Het communistisch manifest in de 21ste eeuw Karl Marx en Friedrich Engels 21/06/2024
Bijna 90 Hopla’s Judith Herzberg 21/06/2024
Geesten van Boedapest Chris Ceustermans 21/06/2024
Hoe herken ik een fascist? Umberto Eco 21/06/2024
Van licht naar duisternis. Drie vrouwen in Wenen (1900-1938) Kris Lauwerys 21/06/2024
Betoverende stilte. Caspar David Friedrichs reizen door de tijd (vert. Gerrit Bussink en Izaak Hilhorst) Florian Illies 21/06/2024
12345678910...Laatste

De wiegjes van Lebensborn. Seksualiteit, voortplanting en kinderroof in het Derde Rijk

Eric Bauwens
De wiegjes van Lebensborn. Seksualiteit, voortplanting en kinderroof in het Derde Rijk
Vrijdag, 2023, 279 blz., EUR 25,00
ISBN: 9789464341881


Lebensborn was een instelling van de SS en stond open voor zuivere Ariërs. Vrouwen konden er pas terecht na een grondige selectie en keuring. Het was vooral bedoeld voor frontsoldaten van de Waffen-SS, met blauwe ogen, blonde haren, een zuivere stamboom en voor hen die zich aan het front onderscheiden hadden. Zij werden door Himmler aangemoedigd om er een vriendin, liefst een tweede vrouw, op na te houden die ook alle Arische eigenschappen bezat. Op die manier wilde Heinrich Himmler met zijn ‘dekhengsten’, die liefst een tiental jaren ouder waren dan hun partner, een bijdrage leveren aan de creatie van een nieuwe adel, zelfs van een Nieuwe Mens. Lebensborn groeide uit tot zijn lievelingsproject dat hij tot in detail opvolgde. 
Het grootse project was een verzameling van comfortabele tehuizen waar zwangere vrouwen opgenomen werden, verzorgd werden en hun kinderen konden baren in een huiselijke omgeving. Het op de wereld zetten van kinderen buiten het huwelijk werd door de meeste Duitsers, ondanks de doordringing van de maatschappij door de NS-ideologie, nog altijd als aanstootgevend ervaren. Daarom konden vrouwen die ongewenst zwanger waren of hun kind niet wilden houden, het zonder enig probleem afstaan ter adoptie door kinderloze SS-echtparen. Alles gebeurde anoniem zodat de meisjes thuis geen problemen kregen, en beschermd werden. Een sociale instelling was Lebensborn geenszins. Gezien de strenge selectiecriteria kon niet iedere zwangere vrouw er terecht.
Gezien de rol van SS-Reichsführer Himmler in verband met Lebensborn wordt er in het goed gedocumenteerde boek van Eric Bauwens vrij veel aandacht aan hem besteed. Als voormalig kippenkweker en landbouwingenieur was hij steeds obsessief geïnteresseerd geweest in het kweken van betere dierenrassen. Hij en zijn medewerkers wilden dat ook doen met mensen. Zij dachten dat te kunnen doen door het kweken van een fysiek, mentaal en moreel superieure mensensoort. Himmler was een dromer met bizarre illusies. Hij was ervan overtuigd dat er na de oorlog niet alleen een nieuwe wereldorde zou komen, maar ook een nieuwe maatschappij, die gedomineerd zou worden door de nakomelingen van zijn SS’ers, geboren in de Lebensborntehuizen. Daarenboven waren er voortdurend nieuwe ‘edele’  SS’ers nodig om hun aan het front gesneuvelde kameraden te vervangen.
De natuurlijke methode was voor hem te traag. Daarom werden er ook op grootschalige wijze kinderen geroofd. Dat gebeurde vooral in Polen en in de andere bezette gebieden van Oost-Europa. Blonde en blauwogige kinderen werden door daartoe opgeleide SS-ploegen ontvoerd. Ze gingen daarbij uiterst brutaal te werk. Hun echte ouders hadden geen enkele inbreng, wisten niet eens waar hun kinderen naartoe gebracht werden. Doorgaans werden ze naar Duitsland gebracht waar ze in speciale Lebensborntehuizen onderworpen werden aan een uiterst strenge verduitsing. Hun oorspronkelijke namen werden verduitst en ze mochten hun moedertaal niet meer spreken. Eenmaal het verduitsingsproces geslaagd was, werden de meeste ter adoptie aangeboden. Kinderloze echtparen of jonge weduwen kregen hierbij voorrang. 
Op het einde van de oorlog ontstonden er opnieuw drama’s. De geadopteerde kinderen dienden terug naar hun natuurlijke ouders gebracht te worden. Veel kinderen herkenden hun ouders niet meer, konden niet meer met hen spreken en wilden bij hun nieuwe ouders blijven. Er speelden zich vreselijke taferelen af. Andere kinderen doolden rond in het verslagen Duitsland. Schrijver behandeld in zijn verzorgd uitgegeven boek heel wat van die toestanden.
De voormalige officier Bauwens heeft het allemaal met veel geduld, energie en doorzettingsvermogen nauwkeurig uitgeplozen. Het helder geschreven boek beschrijft ook de toestanden in de Lebensbornhuizen in bezet Europa. Ook in de Belgische Ardennen was er een dergelijk huis gevestigd. Het had een eerder slechte reputatie. Met voetnoten, bibliografie en een personen- en een plaatsnamenregister.

[Pieter Jan Verstraete - 06/11/2023]