"De man die weg moest" is het onwaarschijnlijke maar pijnlijke verhaal over de grootvader van schrijfster Frances Sanders. Het leek erop alsof haar grootvader, Jacob Dirkmaat, op de verkeerde tijd en op de verkeerde plaats was. Als in 2018 tijdens een familiereünie brieven opduiken van een mysterieuze Weense geliefde aan haar grootvader, besluit zijn kleindochter op onderzoek uit te trekken.
Op basis van de bewaarde brieven, gesprekken met familieleden, historici en archivarissen komt Sanders heel wat te weten over het leven van haar grootvader. Ook bezoekt ze de plaatsen waar het leven van Dirkmaat zich heeft afgespeeld. Van het leven in een streng christelijke gemeenschap tot het frivole Wenen. Hij was koopman en handelaar in groente en fruit. Maar veel geluk in het leven kende hij niet. Zijn vrouw overleed op jonge leeftijd en hij diende alleen voor de kinderen te zorgen. Zijn verhuis naar Amsterdam valt tegen en hij krijgt ook nog eens een ongeluk.
Daarop besloot Jacob Dirkmaat te verhuizen naar Wenen, en raakt er betrokken in de handel van lompen, het opkopen daarvan en het laten verwerken tot garen en stoffen. Aanvankelijk gaat het hem voor de wind. Maar in maart 1938 annexeert Duitsland Oostenrijk en het leven van Dirkmaat nam een andere wending. De lompenhandel werd door de nieuwe machtshebbers aan een grondig onderzoek onderworpen en Dirkmaat vloog tegen de lamp. Hij was onvoldoende op de hoogte van de wet en de regelgeving ervan, die inmiddels nog verscherpt werd. Heel wat Joden waren immers bedrijvig in de lompenhandel en de nazi’s wilden hieraan paal en perk stellen. Dirkmaat werd als buitenlander het slachtoffer van de nieuwe strenge wet en werd omwille van economische delicten tot de doodstraf veroordeeld. Op 20 juni 1943 maakte de guillotine een einde aan zijn leven.
Frances Sanders schreef met "De man die weg moest" een vlot lezend factionboek. Het is een mooi en oprecht eerbetoon aan haar grootvader.
Het boek bevat een wie is wie en een beknopte literatuur- en bronnenlijst.