Hieronder vindt u de jongste recensies. Selecteer een genre, vervolgens selecteer de recensie die u wenst u te bekijken en klik tenslotte op 'Lees recensie'.

Zoeken  Genre 

 TitelAuteurDatum
Heilige woorden: een rondleiding door de geschriften van het Nieuwe Testament en het vroege christendom Danie͏̈l De Waele 15/12/2024
De engel van het verdwijnen. Roman (vert. Roel Schuyt) Slobodan Snajder 15/12/2024
Geweld. Een geschiedenis van het moderne Europa Maarten van Alstein 15/12/2024
De Bijbel. Een wereldgeschiedenis (vert. Mario Molegraaf) Bruce Gordon 15/12/2024
De terreur van het optimisme. Manon Roland en de Franse Revolutie Jelle Dehaen 15/12/2024
Alexander aan het einde van de wereld. De vergeten laatste jaren van Alexander de Grote (vert. Maarten van der Werf en Huub Stegeman) Rachel Kousser 15/12/2024
Achter de Muur. Oost-Duitsland, 1949-1990 Katja Hoyer 15/12/2024
Instagrammable. Kunst, beeld en sociale media Koenraad Jonckheere 15/12/2024
Spreken of breken Marlies van Bouwel 15/12/2024
Van kinderwieg tot soldatengraf. Onderwijs en indoctrinatie in Hitlers Duitsland Kevin Prenger 15/12/2024
Rex ter zege. Léon Degrelle en Rex in Vlaanderen, 1935-1945 Bruno Cheyns 15/12/2024
De elementaire Sherlock. De beste verhalen van Sherlock Holmes gelezen en geannoteerd door Jean Paul Van Bendegem, Johan Braeckman en Don Vitalski Arthur Conan Doyle 15/12/2024
De goddelijke comedyclub Christiaan Weijts 15/12/2024
De collectieve inzinking van de familie Hofmeyer Julie Cafmeyer 15/12/2024
Nooit gebouwd Nederland Cees Nooteboom 03/12/2024
Hartenkoningin. Roman (vert. Hans E. van Riemsdijk) Akira Mizubayashi 03/12/2024
Wij van de Ripetta Tomas Lieske 03/12/2024
De wereld van Clovis. De val van Rome en de geboorte van het Westen Jeroen W.P. Wijnendaele 03/12/2024
Gevallen grootmachten. Van het Akkadische Rijk tot de Verenigde Staten (vert. Ger Meesters) Dick Harrison 03/12/2024
Jules Schmalzigaug Adriaan Gonnissen (red.) 03/12/2024
12345678910...Laatste

Uitgewist. Roman (vert. Arie van der Ent)

Sasja Filipenko
Uitgewist. Roman (vert. Arie van der Ent)
Meridiaan Uitgevers, 2024, 239 blz., EUR 23,99
ISBN: 9789493169180

De Wit-Rus Sasja Filipenko is persona non grata in zijn vaderland. Zijn kritiek op het corrupte bewind van president Alexander Lukasjenko, op de censuur en de foltering van politieke gevangenen, wordt hem niet in dank afgenomen. Bovendien vinden de  boeken van Filipenko internationale verspreiding. De roman ‘Uitgewist’ dateert van 2017. Twee verhalen spiegelen zich aan elkaar. De dertigjarige Aleksandr heeft net zijn vrouw verloren. Het begin van haar zwangerschap viel samen met de diagnose van een terminale kanker. Ze wil niettemin haar kind ter wereld brengen en dat gebeurt ook, weliswaar weken na haar hersendood. Aleksandr en het drie maanden oude kind huren een flat in Minsk, waar hij kennismaakt met de andere bewoner van het huis, de negentigjarige Tatjana. Nog voor Alzheimer haar langetermijngeheugen heeft uitgewist, vertelt zij haar levensverhaal. Ook Tatjana’s moeder overleefde de geboorte van haar dochter niet. Haar vader verloor prompt zijn godsgeloof, zweerde bij Descartes en de rede, en vestigde zijn hoop op de nieuwe Sovjetmens. Hij vertrok in 1919 met zijn dochter uit London, op weg naar dit beloofde land. Tatjana gaat er jaren later werken als secretaresse en vertaalster bij Buitenlandse Zaken. Vrienden verdwijnen vanaf 1937, als Stalin met grote willekeur vermeende “vijanden” van het regime “uitwist”. Geen toeval dat Tatjana haar verhaal “een biografie van de angst” noemt. Als in 1941 Duitsland het niet-aanvalspact opzegt en Rusland binnenvalt, is de verrassing groot. Haar echtgenoot vertrekt naar het front en wordt in Roemenië gevangen genomen. Dat ontdekt zij bij het vertalen van een document. Zij vindt zijn naam terug op een lange lijst van het Rode Kruis. Maar een gevangene is in de ogen van Stalin en zijn trawanten een verrader die geweigerd heeft totterdood door te vechten. Zelfs familie van zulke “verraders”  - zij en haar dochtertje in dit geval - riskeert de kogel of de goelag. Ten einde raad wist zij de naam van haar man en vervangt hem door een andere, die bijgevolg tweemaal op de lijst vermeld wordt, wat haar bedrukt en zal blijven achtervolgen. Als zij op het eind van de oorlog gearresteerd wordt, denkt zij ten onrechte dat deze vervalsing de oorzaak is van haar arrestatie, mishandeling, verkrachting en uiteindelijk een uitputtende treinreis naar een gevangenkamp, waar ze dankzij haar ervaring als secretaresse de vreselijke omstandigheden overleeft. Maar het geweld is uiteindelijk psychologisch: “Niet het kamp vormt de detentie van de mens, hij zit niet in het kamp gevangen, maar in zichzelf.” Tatjana zal nog lang op haar bevrijding en haar rehabilitatie moeten wachten. Haar dochter verhongerde in een kindertehuis en haar gerepatrieerde echtgenoot kreeg de kogel. Sasja Filipenko vertelt dit dubbele verhaal van overleven, waarbij dat van Tatjana wel centraal staat, op een zenuwachtige, vinnig converserende wijze. Hij gebruikt daarbij uitvoerig, zelfs ten overvloede , de missives van het Rode kruis, de Zweedse bemiddelaars of het Vaticaan. Verzoeken tot uitwisseling van gevangenen botsten telkens op de weigering van Kameraad Molotov om te onderhandelen. Alsof een krijsgevangene geen burger meer kan zijn. Hij is uitgewist, net als het geheugen van Tatjana die haar verhaal nog op de valreep kon voortvertellen.

[Johan De Haes - 06/06/2024]