Hieronder vindt u de jongste recensies. Selecteer een genre, vervolgens selecteer de recensie die u wenst u te bekijken en klik tenslotte op 'Lees recensie'.

Zoeken  Genre 

 TitelAuteurDatum
Schaaknovelle (vert. Ria van Hengel) Stefan Zweig 15/10/2024
Theodor Sanders 1847-1927. De vergeten compagnon van Berlage Arjan den Boer 14/10/2024
Sporen van Drie Oktober. Tastbare herinneringen van beleg en ontzet van Leiden Ruurd Kok 14/10/2024
De heks van Gottem. Het waargebeurde verhaal van Tanneke Sconyncx verteld door haar afstammeling van de elfde generatie Frederic Vermeulen 14/10/2024
Heksen. Een wereldgeschiedenis in dertien heksenprocessen, van de middeleeuwen tot nu. (vert. Gretske de Haan en Marieke van Muijden) Marion Gibson 14/10/2024
De moord op Julius Caesar. Een reconstructie (vert. Roelof Posthuma) Barry Strauss 14/10/2024
‘Ik heet Lies!’ De vergeten geschiedenis van de Hollandkinder Jeroen Terlingen 14/10/2024
In de schaduwen van de toekomst. Essays over expressionistische films Dorian d’Oliveira 14/10/2024
Margaretha van Parma. Keizersdochter tussen macht en imago Katrien Lichtert (red.) 14/10/2024
Perspectieven. Roman (vert. Liesbeth van Nes) Laurent Binet 14/10/2024
Sontag. Haar leven en werk (vert. Lidwien Biekmann en Koos Mebius) Benjamin Moser 14/10/2024
Nationalisme. Een wereldgeschiedenis Eric Storm 14/10/2024
Eindspel 1944. Hoe Stalin de oorlog won Jonathan Dimbleby 14/10/2024
Het is een cadeautje. Boekhandelsverhalen R. Dahl e.a. 14/10/2024
Van Bohemen. Spraakmakende verhalen van tien generaties boeren (1558-2024) Igo & Petra van Bohemen 14/10/2024
Jopie Huisman. Schilder van het mededogen Eelke Lok 14/10/2024
Speelbal van de goden (vert. Paul van den Hout) Stephen Fry 30/09/2024
Licht van mijn ogen. Moederschap in de middeleeuwen María Jesús Fuente 30/09/2024
Lou Salomé, een vrijgevochten vrouw Jacob Slavenburg 30/09/2024
Justinianus. Keizer, soldaat, heilige (vert. Arian Verheij) Peter Sarris 30/09/2024
12345678910...Laatste

De heks van Gottem. Het waargebeurde verhaal van Tanneke Sconyncx verteld door haar afstammeling van de elfde generatie

Frederic Vermeulen
De heks van Gottem. Het waargebeurde verhaal van Tanneke Sconyncx verteld door haar afstammeling van de elfde generatie
Lannoo, 2024, 240 blz., EUR 24,99
ISBN: 9789401416283

In de vroegmoderne tijd werden duizenden vrouwen en ook wel mannen in Europa beschuldigd van hekserij, uiteraard ten onrechte. Tanneke Sconyncx of Anna De Coninck was een van hen. Met Jeanne Panne (Nieuwpoort) en Cathelijne van den Bulcke (Lier) behoort ze tot de bekendste slachtoffers van de heksenwaan in Vlaanderen en Brabant. Haar casus is uitvoerig gedocumenteerd en bestudeerd. Twintig jaar geleden kreeg ze eerherstel onder de vorm van een standbeeld op de markt van Tielt, evenals een plaquette aan het belfort daar.
Anna werd geboren omstreeks 1560 in Gottem (nu Deinze) en huwde in 1575 met Thomas Vermeulen of Vandermeulen van het Hof ter Leyen in Machelen. Ze waren middelgrote pachtboeren en hadden samen vier kinderen, waarvan twee al uit huis waren op het moment van haar proces. Na jaren van verdachtmakingen als gevolg van het ontslag van een knecht en door afgunst van haar neef, de baljuw van de heerlijkheid Ter Beke in Gottem, kwam het tot een van meet af aan dubieus hekserijproces. Tanneke werd gearresteerd op kerstavond 1602 en gevangengezet in Tielt, maar ontkende alle aantijgingen van hekserij en verklaarde dat de baljuw wraak wilde nemen wegens haar seksuele afwijzing en uit was op haar geld en goederen. Ze werd aan foltering onderworpen, bekende, herriep haar bekentenissen en werd terug onderworpen aan de scherpe examinatie, waaraan ze ten slotte op 2 juni bezweek. De opgeroepen chirurgijn verklaarde dat Tanneke niet gestorven was aan haar verwondingen opgelopen tijdens de folteringen, maar dat het de duivel was die haar nek had gebroken. De baljuw kon een proces met veroordeling en een eindvonnis forceren ten einde beslag te kunnen leggen op haar bezittingen. Thomas Vermeulen tekende beroep aan tegen het vonnis bij de Raad van Vlaanderen in Gent en kreeg vermoedelijk gelijk, want uit geen enkele historische bron blijkt dat de familie proceskosten moest betalen of bezittingen verloor.
Professor-emeritus rechtsgeschiedenis Jos Monballyu, die reeds twintig jaar geleden het proces grondig bestudeerde, toonde aan dat het een vorm van gerechtelijke dwaling was en zelfs op grond van de toenmalige rechtsprincipes niet rechtvaardig verlopen was.
De Leuvense hoogleraar economie Frederic Vermeulen vond dat hij via de derde zoon van Tanneke Sconyncx, Jan Vermeulen, in de elfde generatie afstamde van haar, ‘De heks van Gottem’. Hij geraakte geïntrigeerd door de zaak, wat de aanleiding werd tot het schrijven van deze historische roman. Hij geeft ruiterlijk toe dat hij schatplichtig is aan de studie van professor-emeritus Monballyu, vooral wat het laatste deel van zijn roman betreft.
Vermeulen slaagt erin een historische roman te schrijven die goed rekening houdt met het historisch kader van het laatste kwart van de 16de eeuw, inzonderheid de politiek-religieuze spanningen rond de calvinistische republiek in Gent en omstreken en de Spaanse herovering door Alexander Farnese. Hij weet ook de beklemmende sfeer van een lokale gemeenschap op te roepen, waarin wraak en afgunst de hekserijbeschuldiging faciliteerden. In de beschrijving van de relaties tussen de echtgenoten ligt het gevaar van anachronisme wel op de loer. Dat neemt niet weg dat dit een vlot leesbare roman is. Wel waren een kaart met de vermelde plaatsen en een overzicht van de personages nuttig geweest.

[Walter Smits - 14/10/2024]