Hieronder vindt u de jongste recensies. Selecteer een genre, vervolgens selecteer de recensie die u wenst u te bekijken en klik tenslotte op 'Lees recensie'.

Zoeken  Genre 

 TitelAuteurDatum
De wapenstok en het kruis. De cynische symbiose tussen Poetin en de Russische kerk Lucy Ash 05/05/2025
Heim (vert. Lies Lavrijsen) Caroline De Mulder 05/05/2025
De verdwijningen van Londres 38. Over Pinochet in Engeland en een nazi in Patagonië Philippe Sands 05/05/2025
Het bos en de rivier. Over Anselm Kiefer en zijn kunst Karl Ove Knausgård 05/05/2025
Het krijtstrepen verzet en de broers Van Hall, 1943-1945 Willem de Bell 05/05/2025
Nieuwgriekse geschiedenis. De Griekse wereld van de late middeleeuwen tot vandaag Pieter Borghart 05/05/2025
Een nieuwe omgang met comfort. Innovaties in verwarming en ventilatie, 1840-1920 Natasja Hogen 05/05/2025
Uit eten in Amsterdam. Vier eeuwen culinaire cultuurgeschiedenis Maarten Hell en Charlotte Kleyn 05/05/2025
De Ware Vrijheid. De levens van Johan en Cornelis de Witt Luc Panhuysen 05/05/2025
Het verdriet van Elisabeth van Culemborg. Bloei en ondergang van een adellijke dynastie, 1400-1555 Wijnand W. Mijnhardt 05/05/2025
Ooggetuigen van de bevrijding, september 1944-mei 1945 Bram de Graaf 05/05/2025
Een einde en een begin. Hoe de zomer van ’45 de wereld veranderde Oliver Hilmes 05/05/2025
De brug met drie bogen (vert. Henne van der Kooy) Ismail Kadare 05/05/2025
Verzetsvrouwen. Een onderbelichte geschiedenis Agnes Cremers en Mark Bergsma 05/05/2025
De schrijfster en de nachtegaal. Briefwisseling 1839-1849 (vert. Rosalien van Witsen) George Sand & Pauline Viardot 05/05/2025
Hannibal & Gideon Maarten Inghels 05/05/2025
Voortschrijdend inzicht. Beschouwingen (vert. Ronald Vlek) Julian Barnes 05/05/2025
Wildeman. Het leven van Paul Gauguin Sue Prideaux 05/05/2025
Grace (vert. Lidwien Biekmann en Tjadine Stheeman) Paul Lynch 05/05/2025
De Damiaanhoeve Chris De Stoop 05/05/2025
12345678910...Laatste

Atlas van de noordelijke mythologie. De godenwereld van Vikingen en Germanen (vert. Joris Capenberghs)

François Emion & Jean-Baptiste Rendu
Atlas van de noordelijke mythologie. De godenwereld van Vikingen en Germanen (vert. Joris Capenberghs)
Noordboek, 2024, 224 blz., EUR 34,90
ISBN: 9789464712339

De verbeeldingswereld van de prechristelijke volkeren in Noordwest-Europa – van Duitsland en Engeland tot Scandinavië en Groenland – behoort minder tot de parate kennis dan de antieke mythologie. Toch hadden de mythen en saga’s van Vikingen en Germanen grote invloed, onder andere op de westerse kunst, getuige bijvoorbeeld de Ringcyclus van Richard Wagner. Het was daarom een goed initiatief van de in 2023 in Frankrijk verschenen ‘Le Grand Atlas de la mythologie nordique’ te vertalen als ‘Atlas van de noordelijke mythologie. De godenwereld van Vikingen en Germanen’. De Franse auteurs-samenstellers zijn journalist en historicus Jean-Baptiste Rendu en François Emion, docent Scandinavische studies aan de Parijse Sorbonne, die ook tekende voor de inleiding. Vertaler Joris Capenberghs, historicus en antropoloog, koos er terecht bewust voor om in plaats van enkel van ‘Noordse of noordelijke mythologie’ te spreken ook expliciet als ondertitel ‘De godenwereld van Vikingen en Germanen’ toe te voegen.
Deze prechristelijke volkeren uit Noordwest-Europa hadden een samenhangende visie op het universum. Ze vatten het heelal op als een immense boom waaruit zich negen parallelle werelden vertakten. Ze dachten ook na over het ontstaan en de ontwikkeling van de kosmos en hadden ook een visie op de voltooiing ervan, wanneer alles zou worden vernietigd in de roemruchte ‘Godenschemering’.
Net als in vele andere mythologieën gedroegen de goden en godinnen zich als mensen met al hun (on)hebbelijkheden. Het mythische universum werd verder bevolkt door reuzen, dwergen, alven – de latere middeleeuwse elfen – Nornen, een soort van vrouwelijke schikgodinnen, die het levenslot van het individu bepaalden, en Walkuren, die de zielen van de als helden op het slagveld gestorven krijgers meevoerden naar het Walhalla.
Eeuwenlang werden deze verhalen mondeling doorgegeven, tot ze na de kerstening van de Vikingen in de 11de eeuw werden opgeschreven. De mythen en saga’s van Germanen en Vikingen kennen we nu uit IJslandse manuscripten uit de 13de en de 14de eeuw, waarin de Edda’s, goden- en heldenliederen en -gedichten, werden opgetekend, en uit de ‘Gesta Danorum’ van de 12de-eeuwse Deense geschiedschrijver en monnik Saxo Grammaticus.
De atlas is gestructureerd in zes hoofdstukken: de oorsprongsmythen of scheppingsverhalen (1), het godenpantheon van de onvoorspelbare Asen (2) en van de goedaardige Wanen en andere goden (3), fabeldieren, zoals zeemeerminnen, en fantastische wezens (4), de avonturen van Thor en Odin (5) en ten slotte de Ragnarök, een apocalyptisch verhaal (6). Aparte vensters gaan in op de bronnen, op belangrijke evoluties en op de runen.
De verhalen worden niet enkel weergegeven, maar ook in verband gebracht met historische evoluties, zoals de migraties van het 1ste millennium voor en na onze jaartelling, de spanning tussen veehoeders en akkerbouwers en de kerstening van Germanen en Vikingen. De atlas is prachtig geïllustreerd met reproducties van zowel eigentijdse bronnen als van latere schilderijen, die de mythen verbeelden. Die illustraties worden goed geduid. De atlas wordt vervolledigd met een degelijk register, wat het raadplegen vergemakkelijkt.

[Walter Smits - 25/11/2024]